مجلە آلترناتیو — حزب حیات آزاد كوردستان PJAK به مناسبت سالروز میلاد رهبر ملت كورد، عبدالله اوجالان و نهمین سالگرد تأسیس PJAK مراسمی با حضور بسیاری از احزاب، شخصیت‌های سیاسی، مدنی، روشنفكران و سازمان‌های هر چهار بخش كوردستان در كوهستان‌ قندیل برگزار نمود. در این مراسم PJAK پیام مهمی ارائه داد كه دو موضوع اساسی انتخابات ریاست جمهوری ایران و مسئله‌ی همبستگی احزاب كورد در آن مطرح شده بود. در همین رابطه در دیدار با رفیق «ریوار آبدانان» از اعضای كوردیناسیون PJAK ابعاد این پیام و موضوعات اساسی آن تشریح گردید.

آلترناتیو – دو سال است كه مراسم گرامیداشت سالگرد تأسیس پژاك با حضور احزاب و سازمان‌های كورد، نهادهای مدنی و اقشار میهن‌دوست برگزار می‌شود. علت اهمیت‌دهی پژاك به این مسئله چیست؟

ریوار آبدانان – پژاك از هر فرصتی برای پیشبرد سیاست دموكراتیك و ارتقای سطح اتحاد و همبستگی ملت كورد استفاده می‌نماید. به باور ما، اتحاد ملی خلق كورد و برگزاری كنفرانس ملی كه مدت‌زمانی است در رأس مباحث قرار گرفته، نیازمند جدیت و صمیمیت است. به همین جهت مراسم سالگرد تأسیس حزبمان را نیز به فرصتی مناسب جهت نیل به این هدف مبدل كرده‌ایم.

آلترناتیو – ارتقای همبستگی میان احزاب و سازمان‌های سیاسی و به‌ویژه سازمان‌های كورد در جهت پیشبرد سیاست دموكراتیك در ایران و كل منطقه با توجه به روند تحولات منطقه‌ای تا چه اندازه می‌تواند به عنوان یك ضرورت تلقی گردد؟

ریوار آبدانان – با اوج‌گیری روند تحولات خاورمیانه، ملت كورد به‌عنوان یك عنصر اساسی و سرنوشت‌ساز در تعیین سیاست‌های استراتژیك منطقه جایگاه چشمگیری پیدا كرد. ملت كورد و جنبش مبارزاتی‌اش به الگوی عظیمی از دموكراسی راستین و آزادی اجتماعی مبدل شده است. این مدل هم در برابر مدل بحران‌زده‌ی لیبرال غرب و هم مدل فرسوده‌ و مركزیت‌گرای دولت‌های خاورمیانه، می‌تواند گشایشی در بن‌بست‌ها و مسائل حاد كنونی ایجاد نماید. ما به‌منزله‌ی پژاك بر این نوع پیشاهنگی و مبارزه اصرار داریم. در برابر بسیاری از تبلیغات واهی كه از دوران پایان تحزب و پیشاهنگی مبارزاتی بحث می‌كنند، عصر ما عصر پیشاهنگی‌ جدی برای پیشبرد دموكراسی است. این پیشاهنگی با وجود احزاب و سازمان‌های همبسته و جدی امكان‌پذیر می‌شود. به‌واقع، شكل‌گیری مدیریت ذاتی و دموكراتیكی كه ما به‌عنوان یگانه راه‌حل مشكلات جامعه از آن بحث می‌كنیم، از راه پیشاهنگی و فعالیت چنین سازمان‌ها و احزابی ممكن می‌شود. این سازمان‌ها و احزاب بایستی مسیر دموكراسی را بگشایند و سیاست را از حالت انحصاری، دولتی و قدرت‌طلبانه خارج سازند.

همچنان‌كه مقاومت گریلاهای پژاك در عرصه‌ی دفاع مشروع نوعی احیای فرهنگ مقاومت به‌شمار می‌آید كه جامعه‌ی كورد و كل ایران شدیدا به آن نیاز داشت، تلاش پژاك برای ایجاد همبستگی میان احزاب و سازمان‌های مدعی دموكراسی، آزادی و برابری نیز جدیت پژاك برای توسعه‌ی زمینه‌ی سیاست دموكراتیك را به نمایش می‌نهد.

آلترناتیو – بخشی از پیام پژاك به مناسبت نهمین سالگرد تأسیس حزب، به مسئله‌ی انتخابات ریاست جمهوری ایران اختصاص یافته بود. اهمیت انتخابات این دوره و تفاوت‌مندی‌های آن با انتخابات ریاست جمهوری دوره‌های پیشین را چگونه ارزیابی می‌كنید؟

ریوار آبدانان – ایران در یك آستانه‌ی حساس تاریخی ایستاده است. به جرأت می‌توان گفت كه ایران، اساسی‌ترین حلقه‌ی زنجیر تحولات نوین خاورمیانه خواهد بود. نه نیروهای جهانی كه پروژه‌ی مداخله در خاورمیانه را استارت زده‌اند و نه نیروهای اجتماعی درون ایران، با وضعیت كنونی نظام جمهوری اسلامی كنار نمی‌آیند. تنش‌ها و كشمكش‌ها، منجر به تحریمات سیاسی و اقتصادی شدیدی علیه ایران گردیده كه از هم‌اكنون پیامدهای شدیدی را برای نظام جمهوری اسلامی به همراه آورده است. به‌ویژه اینكه تحریمات اقتصادی، بدون در نظر گرفتن وضعیت جامعه اعمال گردیده و اقشار مختلف اجتماعی را زیر فشاری خردكننده قرار داده است. همه‌ی این عوامل دست به دست همدیگر داده و نظام جمهوری اسلامی را بر سر یك دوراهی قرار داده است. یا یك تحول درونی و خودخواسته‌ی دموكراتیك، یا تن‌دادن به مداخله‌ی شدیدتر از سوی نیروهای داخلی و جهانی. ما به‌عنوان پژاك همواره گزینه‌ی روی‌آوردن نظام‌های دولتی منطقه به تحول دموكراتیك را بر هر نوع مداخله‌ی خارجی ترجیح داده‌ایم. چرا كه شكل‌گیری وضعیتی شبیه عراق امروزین نمی‌توان خوشایند هیچ جامعه‌ای باشد. اما پذیرش سیاست‌های سركوب‌گرانه و ضدانسانی كنونی نظام جمهوری اسلامی نیز غیرممكن است.

در چنین وضعیتی انتخابات ریاست‌جمهوری می‌تواند فرصتی مهم به‌شمار آید. اگر نظام جمهوری اسلامی درصدد حل مسالمت‌آمیز و دموكراتیك مسائل داخلی و كاهش تنش‌های خارجی باشد، نمی‌تواند به‌ سادگی از كنار این فرصت بگذرد. برخلاف گذشته، تحولات سطحی و شكلی نیز دیگر نمی‌تواند به‌عنوان راهكاری برای فریب آرای جهانی و جوامع ایران از سوی سران نظام مورد استفاده قرار گیرد. وضعیت كشورهای خاورمیانه‌ای كه با خیزش مردمی و مداخله‌ی خارجی رویارو هستند و رفرم‌های شكلی دولتی نتوانسته آن‌ها را به آرامش بازگرداند، به خوبی این نكته را اثبات می‌كند. اینكه در ایران نوع تحول دموكراتیك و مسالمت‌آمیز خواهد بود یا با جنگ و درگیری شدید همراه خواهد گشت، تا حد زیادی از نحوه‌ی برگزاری این انتخابات مشخص خواهد گشت. اگر نظام دست از سلطه‌طلبی كشیده و با مبنا گرفتن اراده‌ی ملت‌های مختلف ایران به گشایش دموكراتیك و بازگذاشتن مسیر سیاست دموكراتیك و آزادی‌های اجتماعی روی آورد، می‌توان امیدوار بود كه ایران از تجربه‌‌ی تلخ عراق، سوریه و دیگر كشورها نتیجه‌ی لازمه را گرفته و مدبرانه عمل خواهد كرد. در غیر این‌صورت می‌توان احتمال داد كه وضعیت به مراتب وخیم‌تری برای نظام جمهوری اسلامی شكل خواهد گرفت. البته، نوع این تحولات احتمالی طی یك روند معلوم خواهد شد و پیداست كه مسئله‌ی انتخابات ریاست جمهوری نیز تأثیر بسیاری بر روی آن دارد.

آلترناتیو – با توجه به این موارد پژاك در قبال انتخابات اخیر ریاست جمهوری ایران چه موضعی در پی می‌گیرد؟

ریوار آبدانان – پژاك در پیام نهمین سالگرد تأسیس خویش، موضع خود را به‌شكل شفافی اعلان نمود. لازم است كه كاندیداهای ریاست‌جمهوری طرح‌ها و پروژه‌های آتی خود را به‌شكل آشكاری ارائه نمایند. اگر نظام در صدد حل مسائل است دیگر باید دست از تزویر و عوام‌فریبی بردارد. در این مرحله بیش از هر چیز به صداقت در قبال جامعه،‌ شفافیت و جسارت در راستای تحول دموكراتیك نیاز وجود دارد. اگر كاندیداهای انتخاباتی طرح‌های خود را در مورد حل دموكراتیك مسائل خلق‌های ایران و به‌ویژه خلق كورد، به‌شكلی روشن بیان نمایند و آمادگی برای تحول در وضعیت موجود را به‌شكل جدی از خود نشان دهند،‌ خلقمان در شرق كوردستان و پژاك با دید مثبتی به انتخابات یادشده خواهد نگریست. حتی در چنین حالتی از كاندیداهایی كه موضع و برنامه‌ا‌ی شفاف و جدی جهت حل دموكراتیك مسئله‌ی كورد داشته باشند، پشتیبانی خواهد نمود. در غیر این‌صورت خلق كورد به هیچ وجه مشروعیت‌دهنده‌ی انتخابات فرمایشی نظام نخواهد گشت و با عدم مشاركت خود موضع خود را نشان خواهد داد. چرا كه خلق‌مان در شرق كوردستان با شدیدترین فشارها و سركوب‌ها رویاروست. از سیاست نابودی فرهنگ كوردی گرفته تا فشارهای اقتصادی شدید،‌ از سیاست پلید جاش‌سازی و بسیجی‌نمودن گرفته تا همه نوع ممنوعیت سیاسی و اجتماعی باعث شده كه جامعه‌ی كورد در شرق كوردستان هیچ نوع پیوندی میان خود و نظام كنونی احساس ننماید و مقاومت و مبارزه‌ی دموكراتیك را به‌عنوان تنها راهكار تداوم بخشد. اینكه سران نظام تا چه حد درصدد تحول در وضعیت موجود خلق كورد و دیگر خلق‌های ایران خواهند بود از نحوه‌ی برخوردشان در قبال انتخابات ریاست جمهوری كه پیش روست، مشخص خواهد بود. با شعارهای توخالی و نمایش‌های بی‌معنای قدرت‌طلبانه نمی‌توان از خلق، زهرچشم گرفت و وادار به تأیید كردن سیاست‌هایی نمود كه جز نابودی و بحران، چیزی برای خلق‌های ایران به ارمغان نیاورده است. بنابراین اینكه خلق كورد با نگاهی مثبت به این انتخابات خواهد نگریست یا با موضعی واكنشی در برابرش خواهد ایستاد، بستگی به این دارد كه آیا نظام و كاندیداهای ریاست جمهوری، اراده، جسارت و شفافیت لازمه را برای اعتراف به مسئله‌ی كورد و حل دموكراتیك آن نشان خواهند داد یا نه.

آلترناتیو – چند سالی است كه در انتخابات مختلف ایران، رویكرد پژاك در قبال انتخابات، متفاوت از بسیاری احزاب دیگر كورد و ایرانی است. با توجه به عدم گام نهادن ایران در مسیر چاره‌یابی مسئله‌ی خلق‌ها به ویژه مسئله‌ی خلق كورد در چند سال اخیر، چرا از همان بدو مطرح‌شدن مسئله‌ی انتخابات، پژاك برخوردی مبنی بر بایكوت در پی نمی‌گیرد؟

ریوار آبدانان – پژاك یك حزب مستقل است كه تنها و تنها به اراده‌ی ذاتی خود و خلق تكیه می‌نماید. بنابراین در سیاست‌گزاری‌های خویش هرگز از روش‌های كلیشه‌ای و ازپیش‌تعیین‌شده استفاده نمی‌كند. آنچه برای پژاك مهم می‌باشد این است كه زمینه‌ی سیاست دموكراتیك را در شرق كوردستان و ایران فراهم آورد. متأسفانه بسیاری از جریانات سیاسی داخلی و خارج از ایران، نوع مخالفت‌شان بر مبنای پیش‌كشیدن یك آلترناتیو(مدل جایگزین) نیست. یعنی با نظام مخالفت می‌كنند، اما قادر نیستند كه مدل جایگزین مناسبی را برای حل مشكلات و معضلات كنونی ارائه كنند. حتی شاهد هستیم كه گاه جلسات و نشست‌هایشان به تنش و زدوخورد كشیده می‌شود.

این در حالی است كه خروج از بحران كنونی‌ای كه هم دامن‌گیر خلق‌های ایران است و هم كل منطقه و دولت‌های حاكم را دربر گرفته، نیازمند یك راه‌حل نوین است. نه با سیاست‌های انكارگرا و انحصارطلبانه‌ی دولت‌های دیكتاتور منطقه، خروج از بحران ممكن می‌گردد،‌ نه با انفعال سیاسی اپوزیسیون‌های فرصت‌طلب و نه با اتكا به روش‌های صرفا براندازی‌محور. خلق كورد به هیچ كدام از این راهكارها باور ندارد؛‌ چرا كه تجربه‌ی تاریخی مبارزات كورد نشان داده است كه با این راهكارها فقط نوع حكومت‌ها عوض می‌شود و مسائل و مشكلات خلق‌ها همچنان تشدید می‌یابند. بنابراین پژاك، به‌جای اتكا به روش پیشاپیش بایكوت‌كردن، همواره مطرح‌سازی مطالبات دموكراتیك خلق كورد را شالوده‌ی موضع خود در قبال انتخابات قرار می‌دهد. از آنجا كه پژاك جایگاه مشخصی در میان خلق كورد یافته است، پس از آنكه موضع اولیه‌اش در خصوص فراخوانی نظام به برخورد دموكراتیك با پاسخ مثبت رویارو نشود، آنگاه می‌تواند با در پی گرفتن موضع بایكوت و فراخوانی به عدم مشاركت خلق كورد در انتخابات، توان سیاسی خود و اراده‌ی خلق كورد را بار دیگر نمایان ‌گرداند. امیدواریم این‌بار سران نظام از دوره‌های پیشین انتخابات تجربه بگیرند و بیش از این كشور را در تنگنا و بحران قرار ندهند.

آلترناتیو – پس به نظر شما كاندیداهای ریاست جمهوری ایران بایستی طرح و پروژه‌ی خود را به كدام مسائل و موارد معطوف نمایند؟

ریوار آبدانان – اگر نامزدهای انتخاباتی واقعا مصمم به تحولی در وضعیت كنونی ایران باشند لازم است طرح و پروژه‌ی خود را در چند زمینه‌ی اساسی به‌شكل شفاف به آرای عمومی جامعه ارائه نمایند: 1ـ مسئله‌ی خلق‌های مختلف ایران و به‌ویژه‌ی مسئله‌ی كورد؛ همچنین راهكاری كه برای حل دموكراتیك این مسائل در نظر خواهند گرفت. در این راستا، مشخص‌نمودن ضمانت اجرایی چنین راهكاری نیز امری الزامی است. 2ـ مسئله‌ی ایجاد آزادی‌های اجتماعی، فرهنگی و سیاسی كه بدون آن‌ها نمی‌توان از مشاركت دواطلبانه‌ی جامعه در امور كشور بحث نمود 3ـ مسائل زنان و جوانان كه قربانیان اصلی سیاست ضداجتماعی نظام بوده‌اند 4ـ مسئله‌ی اقلیت‌های دینی و آیینی موجود در ایران كه همواره با سركوب و بی‌عدالتی مواجه بوده‌اند.

بدون در نظر گرفتن این موارد، بحث‌كردن از تحول، راهكار، راه‌حل و نظایر آن، تنها گفته‌هایی بی‌معنا خواهند بود. برخورد جامعه در برابر چنین وعده‌هایی نیز یك موضع واكنشی خواهد بود كه عرصه را بر نظام هرچه تنگ‌تر از اكنون خواهد ساخت.

آلترناتیو – در صورت مشاركت جناح اصلاح‌طلب در انتخابات و امكان دستیابی آن‌ها به كرسی ریاست جمهوری به نظر شما این جناح لازم است چه رویكردی در پی بگیرد؟

ریوار آبدانان – جناح اصلاح‌طلب طی ادواری كه در رأس دولت جای گرفت، كارنامه‌ی مثبتی از خود به‌جای نگذاشت. در آن برهه زمینه‌ی اجتماعی جهت تحولی دموكراتیك در ایران فراهم بود، اما جناح اصلاح‌طلب بسیار محافظه‌كارانه عمل كرد. جسارت لازمه برای اعتراف به مسائل خلق‌های ایران و ازجمله مسئله‌ی كورد را از خود نشان نداد. عدم پاسخگویی جناح اصلاح‌طلب به مطالبات خلق‌های ایران باعث گردید كه این جناح به‌رغم اینكه در رأس قدرت بود، به راحتی توسط جناح قدرت‌طلب سنتی كنار زده شود. اكنون بیش از هر زمانی آشكار شده است كه خلق‌های ایران، با مانورهای سیاسی عوام‌فریبانه فریفته نمی‌شوند. اصلاح‌طلبی در دوره‌های گذشته هرگز معنای راستین خود را نیافت. آنقدر كه حساسیت‌های جناح قدرت‌طلب سنتی مد نظر اصلاح‌طلبان بود، حساسیت و طلب‌های جامعه مد نظر قرار نگرفت. روی كار آمدن احتمالی یك جناح به‌اصطلاح اصلاح‌طلب كه هیچ برنامه‌ی عملی و تضمین‌شده‌ای برای حل مسائل خلق‌های ایران و مواردی كه به آن‌ها اشاره كردیم نداشته باشد، تفاوتی با جناحی كه اكنون بر سر كار است نخواهد داشت و نخواهد توانست چاره‌ای برای وضعیت موجود بیافریند. مسئله‌ی جریان اصلاحات در ایران، بسیار ابهام‌برانگیز و آشفته گردیده و این امر ناشی از ضعف‌های جدی جناح اصلاح‌طلب و تحول‌خواه در ادوار گذشته است. چرا كه این جناح نتوانست یك خط‌مشی موفق متكی بر تحول‌ دموكراتیك و حل مسائل خلق‌های ایران را از خود به‌جای بگذارد. در خلأ ناشی از این امر، اكنون حتی جناح احمدی‌نژاد و رحیم‌‌مشایی نیز برای آنكه قدرت را در قبضه‌ی خود نگه دارند، نشانه‌های ظاهری تمایل به یك دگرگونی عقیدتی را از خود بروز داده‌ و در میدان سیاست ایران، خود را تحول‌آفرین جلوه می‌دهند!

آلترناتیو – علت اهمیت مسئله‌ی خلق‌های ایران و به‌ویژه مسئله‌ی كورد در سیاست‌های جمهوری اسلامی و به‌ویژه در انتخابات پیش رو چیست؟ این موضوع تا چه اندازه می‌تواند در روند دمكراتیزاسیون ایران و حل بحران‌های داخلی نقش ایفا نماید؟

ریوار آبدانان – محور تحولات خاورمیانه، ساختاربندی سیاسی تازه‌ای است كه نمی‌تواند بدون در نظر گرفتن خلق‌ها و مطالباتشان عملی گردد. اگر به عراق،‌ افغانستان، مصر،‌ سوریه و دیگر كشورهای منطقه نگاهی بیاندازیم مشخص می‌شود كه عمده دغدغه‌ی دولت‌های كنونی و نیروهای مداخله‌گر این است كه بتوانند نوعی توازن ایجاد كنند. از آنجا كه این سیاست موازنه را بر مبنای دموكراسی ریشه‌دار و واقعی پایه‌گذاری نمی‌كنند همواره خلق‌ها، اقلیت‌های دینی‌ـ فرهنگی و گروه‌های مخالف و ناراضی كه به‌شكل مانعی اساسی در برابر پروژه‌های آن‌ها درمی‌آیند، در صحنه باقی می‌مانند. بنابراین می‌توان گفت هیچ نوع سیاستی بدون در نظر گرفتن خواسته‌های خلق‌ها و به رسمیت شناختن حق و اراده‌ی آن‌ها قادر به موفقیت نخواهد بود. این امر برای سیاست‌های جمهوری اسلامی نیز صدق می‌كند.

اگر در انتخابات ریاست جمهوری این مسئله مد نظر قرار نگیرد و نظام تنها بخواهد اندكی فضای سیاسی موجود را به نفع خود جهت‌دهی كند، آنگاه بایستی منتظر اوج‌گیری مبارزات جامعه و شدت گیری مداخلات خارجی علیه خویش باشد. به‌ویژه موقعیت محوری كوردها در تحولات منطقه می‌طلبد كه نظام جمهوری اسلامی تغییری جدی در سیاست‌های گذشته‌ی خود در قبال كوردها به‌عمل بیاورد.

آلترناتیو – باتوجه به نزدیك شدن به زمان برگزاری انتخابات و ارائه‌ی نسبی طرح‌ها و برنامه‌ها از سوی كاندیداها، بسیاری از آنان مسئله‌ی اقتصادی را بیشتر از دیگر مسائل، پیش می‌كشند و آن را در رأس برنامه‌های خود قرار می‌دهند. به نظر شما برجسته‌تر نمودن مسائل اقتصادی چه تأثیراتی در روند دموكراتیزاسیون خواهد داشت؟

ریوار آبدانان – وضعیت آشوب‌زده‌ی ایران از لحاظ اقتصادی نتیجه‌ی سیاست‌های غلط دولت است. سیاست غلط نیز ناشی از عدم باور سران نظام به دموكراسی می‌باشد. استبداد سیاسی، نمی‌تواند شكوفایی اقتصادی برای جامعه به‌بار آورد. سیاستی كه دموكراتیك نباشد تنها ذخایر سرمایه‌ی دولتی را ازدیاد می‌بخشد؛‌ همان ذخایری كه هرگز برای حل مسائل جامعه به‌كار نمی‌روند. طرح‌های اقتصادی سیاست‌گزاران ایران، تنها نقش یك سرپوش را بازی می‌كنند. مثلا می‌خواهند چنین جلوه دهند كه مسئله‌ی كورد یك مسئله‌ی ناشی از فقر و محرومیت اقتصادی در كوردستان است. حال آنكه روشن‌تر از روز است كه مسئله‌ی كورد یك مسئله‌ی ایجادشده از سوی نیروهای جهانی و منطقه‌ای است. كارت كورد همیشه مبنای سیاست‌های انحصارطلبانه و سلطه‌خواهانه‌ی این نیروها بوده است. فقر و محرومیت اقتصادی كوردستان نیز ناشی از سیاست‌های سركوب و فشار است. تنها سیاستی كه نظام جمهوری اسلامی در كوردستان ملاك قرار داده است عبارت از نظامی‌گری، ایجاد جو امنیتی، تشدید آسیمیلاسیون و نابودی فرهنگی بوده است. حربه‌ی فقر اقتصادی نیز برای كشاندن جامعه‌ی كورد به سازمان‌های دولتی نظیر سپاه و بسیج و مزدوری‌گری بوده و بس. از همین رو به‌طور خلاصه می‌توان گفت كه تنها حلال مشكلات ایران، دموكراتیزاسیون است. همچنان‌كه ایران كنونی و عاری از دموكراسی در معضلات اقتصادی دست و پا می‌زند، ایرانی دموكراتیزه قطعا مسائل اقتصادی‌اش نیز حل خواهد شد.

آلترناتیو – در صورت گرایش جمهوری اسلامی به حل مسئله‌ی كورد از طریق دموكراسی و مبنا گرفتن حل دموكراتیك مسئله‌ی كورد در شمال كوردستان و تحولات عظیم غرب كوردستان، به نظر شما این روند دموكراتیزاسیون چگونه جریان خواهد یافت؟ انتخابات ریاست جمهوری چه تأثیری می‌تواند بر آن داشته باشد؟

ریوار آبدانان – بسیار واضح است كه حل دموكراتیك مسئله‌ی كورد، طرف‌های درگیر با این مسئله را از بن‌بست كنونی خارج نموده و توانمند می‌گرداند. دولت‌های منطقه و نیروهای ابرقدرت جهانی همیشه خواسته‌اند تا مسئله‌ی كورد همانند یك زخم عفونی باقی بماند و التیام نیابد. نتیجه‌ی این برخورد، انسداد در سیاست این دولت‌ها و نیروهاست. چرا كه كوردها با وجود همه‌ی سیاست‌های نابودگرانه‌ی این نیروها، مقاومت كرده و از میان نرفتند. كوردها به نیروی دینامیك دموكراسی‌خواهی خاورمیانه مبدل شدند. هنوز هم با تمام توان خود و فوق‌العاده خودباورانه در این راه به پیش می‌روند. تركیه‌‌ای كه محور كوردستیزی بود اینك بعد از قریب نود سال، اعتراف می‌‌كند كه قادر به حذف كوردها نیست. پیام تاریخی رهبر آپو در نوروز امسال و آغاز مقطع مذاكره و حل دموكراتیك مسئله‌ی كورد، تركیه را به مركز توجه جهانیان مبدل كرده است. اگر ایران به سوی حل دموكراتیك مسئله‌ی كورد گرایش پیدا نكند، بزرگ‌ترین خطای سیاسی و استراتژیك خود را در برابر رقیب دیرین خود یعنی تركیه مرتكب خواهد گشت. ایران هنوز هم به نسبت دیگر كشورهای منطقه قابلیت تعامل دموكراتیك با كوردها را داراست؛ اما واقعیت این است كه اگر از این فرصت تاریخی استفاده نكند، سایر نیروها وارد عمل خواهند شد و فرصت یادشده از دست خواهد رفت.

بنابراین انتخابات ریاست جمهوری كه در پیش روست، می‌تواند در این زمینه تأثیرگذار قلمداد شود. اما شرط آن، درك صحیح مسئله‌ی كورد از سوی كاندیداها و اقدام عملی آن‌هاست.

آلترناتیو – با توجه به تأثیر جهانی پیام رهبر ملت كورد عبدالله اوجالان، در نوروز امسال در شمال كوردستان و تركیه، و با توجه به حساسیت وضعیت بحرانی ایران در آستانه‌ی انتخابات، به نظر شما دولتمردان ایران لازم است چه نوع خوانشی از این رویداد تاریخی داشته باشند و چه برخوردی را در پی بگیرند؟

ریوار آبدانان – لازم است كه ایران از تحولات دموكراتیك در بخش‌های دیگر كوردستان نهراسد و با دید خوشبینانه‌ای به آن بنگرد. پیام نوروزی رهبر آپو و مرحله‌ی نوینی كه در شمال كوردستان و تركیه آغاز نمود، می‌تواند یك الگوی بسیار چاره‌یاب برای سایر دولت‌های منطقه و به‌ویژه ایران باشد. تركیه و سوریه بهترین نمونه‌هایی هستند كه اثبات می‌كند سیاست كوردستیزی راه به جایی نمی‌برد. پیداست مقطع تاریخی‌ای كه در آن به‌سر می‌بریم با دهه‌های گذشته به كلی متفاوت است. آنچه در سیاست منطقه‌ای ایفای نقش می‌كند دیگر نه قابلیت بازی با كارت كورد بلكه توان سازش با پتانسیل چاره‌آفرین دموكراسی كورد است. كوردها قابلیت این را دارند كه با هر نیرویی كه حقوق‌شان را به رسمیت بشناسد، در تعامل دموكراتیك به‌سر ببرند. به همان اندازه نیز توان آن را دارند كه با هر نیرویی كه بخواهد بر مسیر توسعه‌ی ملت دموكراتیك كورد و زندگی آزاد كوردها مانع‌تراشی نماید، رویارو شوند. این واقعیتی است كه ما می‌خواهیم هر كسی بر آن واقف باشد و بر مبنای آن برخورد نماید.