ئامەد شاهۆ –
جەوانان خاوەن كاراكتەری ئازادیخوازی و دیمۆكراسیخوازین
جەوانی بە واتای حەقیقی، داهاتووی كۆمەڵگایە. ئەو پێكهاتەیەی كە داهاتوو ژیان دەكەن، جەوانانن. لەبەر ئەوەی جەوانان زیاتر لەهەر توێژێك لێگەڕینیان بۆ ژیانی ئازاد هەیە و لەهەوڵی بونیادنانی كۆمەڵگای ئازاد و دیمۆكراتیكن. داهاتووی هەر كۆمەڵگایەك پابەندە بە رێكخستن و كارابوونی هێزی جەوانانی ئەو كۆمەڵگایەوە. جەوانان وزەو داینەمۆی سەرەكی كۆمەڵگان. بە پێ ئەوەش هەر هێزێك كە بانگەشەی گەرەنتی داهاتووی كۆمەڵگایەك بكات، ناچارە گرنگی بە رۆڵ و پێگەی جەوانان بدات. هەر هێزێك پشتی خۆی بە هێزی جەوانان نەبەستێت، ئەگەری سەركەوتنی زۆر لاوازە.
لەهەر كۆمەڵگایەكدا بە درێژایی مێژوو زۆڵم و زۆری، گەندەڵی، نادادپەروەری، هەژاری، بێكاری، توندوتیژی و جیاوازی چینایەتی و رەگەزی و كاولكاری ژینگە لەئارادا بێت، جەوانان وەك هێزی دژبەری ئەو چەمك و سیاسەتە مەترسیدارانەی دەسەڵاتدارەكان هاتوونەتە مەیدانەوە. جەوانان هاوشانی ژنان بەردەوام بوونەتە هێزی داینەمۆی سەرجەم شۆڕشەكان. چۆنكە جەوانان خاوەن كاراكتەرێكی ئازادیخوازی و دیمۆكراسیخوازین. واتا نوێكاری، داهێنەری و پێشكەوتن تایبەتمەندی سەرەكی جەوانانە. جەوانان لەتێكۆشانی كۆمەڵگای دیمۆكراتیكدا خاوەن پێگەی تایبەتن. كاتێك جەوانان خاوەندارێتی لەرۆڵ و پێگەی خۆیان دەكەن، رووبەڕووی هێرش و سیاسەتی چەپەڵی داگیركەران دەبنەوە. لەمێژوو تا بەئەمڕۆ جەوانان لەلایەكەوە رووبەڕووی زهنیەتی ژرنۆتۆكراسی (پیرسالاری) و لەلایەكی تریشەوە ئایدیۆلۆژیای سەپێنراوی رەسمی دەوڵەت بوونەتەوە.
شۆڕش بۆ جەوانان بە واتای شەڕی پاراستنی نرخ و بەها مرۆییەكانی جەوانان و كۆمەڵگایە
جەوانان لەزۆربەی وڵاتانی جیهان لەقۆناغی جیاجیا دژ بە دەسەڵاتداران راپەڕیون و بۆ تێكشكاندنی داگیركاری و دیكتاتۆریەت، دەستپێشخەری بونیادنانی رێكخستنی تۆكمەی گەنجان یان داوەو كۆمەڵێك كەس كە لەقۆناغی جەوانی بەشداری ریزەكانی تێكۆشان لەدژی فاشیزم بوونەتەوە، ناویان لەمێژووی خۆڕاگری گەلاندا تۆمار كراوە. ئەو كاراكترە سەلماندوویەتی كە جەوانان داینەمۆی سەرجەم شۆڕشەكانن. شۆڕش بۆ جەوانان بە واتای شەڕی پاراستنی نرخ و بەها مرۆییەكانی جەوانان و كۆمەڵگایە. شەڕی گەنج كردنی مرۆڤایەتییە. لێرەدا ئاماژە بە چەند نموونەیەكی مێژوویی دەدەم كە گەنجان رۆڵی گرنگ یان گێڕاوەو كۆمەڵێك ئەزموونی گرنگیان بۆ گەنجان تۆمار كردووە. نموونەكانی وەك؛ (هۆشی مین) رێبەری گەلی ڤیێتنام كە گەورەترین تێكۆشانی رزگاری نەتەوەیی هند و چینی رێبەرایەتی دەكرد، هەوڵدانی یەكەمی بۆ گەلی ڤیێتنام لەسەر بنەمای رێكخستنی جەوانان لەژێر ناوی یەكێتی جەوانانی شۆڕشگێڕی ڤیێتنام بووە. هاوكات لەهیندوستان گاندی كە كۆتایی بە كلۆنیالیزمی ئینگلتەرا هێنا، پارێزەرێك بووە كە لەئینگلتەرا بەشی یاسای خوێندووە. هەروەها رێبەرانی تێكۆشانی رزگاری نەتەوەیی لەوڵاتانی ئەفریقایی لەنێوان خوێندكاران سەریان هەڵداوە كە لەئەوروپا خوێندوویانە. هاوكات كەسایەتی پێشەنگی بزاڤی نەتەوەیی لەوڵاتەكانی وەك موزامبیك، ئانگۆلا، كۆنگۆ و … هتد ئەو جەوانانەن كە لەفێرگەكانی دەوڵەتانی كلۆنی وەك پۆرتەگال، فڕەنسا، هۆلەندا و … هتد خوێندوویانە. نموونەی تریش رێبەری شۆڕشی كۆبا، فیدل كاسترۆ سەرەتا بە پشتبەستن بە خوێندكاران و رێكخستن كردنیان هەنگاوە سەرەتاییەكانی تێكۆشان هەڵدەگرێت. گیڤارا لەقۆناغێكی دیاریكراودا بۆ بزاڤەكانی جەوانانی جیهان سەرچاوەی ئیلهام بووە كە یەك لەپێشەنگەكانی شۆڕشی كۆبایە. شۆڕشی فەڕەنساش نموونەیەكی ترە كە گەنجان رۆڵی دیاركەریان تێدا گێڕاوەو دەسەڵاتدارانیان ناچاری گۆڕانكاری كردووە.
بزووتنەوەی جەوانانی 68 كە لەئەوروپا سەریهەڵداو كاریگەری لەسەر جەوانانی سەرتاسەری جیهان دانا، جەوانان بۆ یەكەمەین جار بە شێوەی سیستماتیك سنوورێك بۆ دەسەڵاتداران دادەنێن، رۆڵێكی بەرچاو لەفەراهەم كردنی كەشێكی ئازاد و دیمۆكراتیك بۆ سەرجەم ئەو پێكهاتانەی كە لەژێر زوڵم و زۆریدان، دەگێڕن. بزووتنەكانی سەوز و بزاڤی فمینیستی ژنان كە لەساڵی 1970 بەدواوە لەئەوروپا دادەمەزرێن، لەسەر دەرفەت و دەستكەوتەكانی بزووتنەوەی 68 گەشە دەكەن. هەروەها لەسەر فۆرم گرتنی بزاڤە كۆمەڵایەتیەكانی نوێ كاریگەری بەرچاو دادەنێن. لەبەردەوامی شەپۆڵی ناڕەزایی جەوانان لەتوركیا جیلێكی نوێ سەرهەڵدەدەن كە دروشمی سەر دەدەن، سڕ (نهێنی) نادركێنن، لەدژی دیكتاتۆری تێدەكۆشن. هەڵبەت جەوانانی وەك دەنیز گەزمیش، ماهر چایان و ئیبراهیم كایپاكایا لەو نموونە جەوانانەن كە میراتی تێكۆشان و ئاڵای بەرخۆدان رادەستی جەوانانی چەپ و سۆسیالیستی رۆژهەڵاتی ناوین دەكەن.
جەوانان لەو دۆخەی كە تێیدان هەرگیز رازی نیین
لەدوو سەدەی دواییدا جەوانان وەك هێزی فكری ـ زهنی و تەنانەت بواری جەستەییەوە توانیویانە كاریگەری لەسەر سەرجەم شۆڕشەكان لەجیهان و ناوچەكە دروست بكەن. بەتایبەت بە دەستپێكردنی سەرمایەداری لەكوردستان شیرازەی كۆمەڵگا دەشێوێنرێت. بزاڤی ئازادیخوازی جەوانان چ لەقۆناخی دوو ئیمپراتۆریەتی عوسمانی و سەفەوی و چ لەقۆناغی كۆماریدا بە شێوەیەكی رادیكاڵانە بەڕەنگاری چەمك و زهنیەتی دەرەبەگایەتی دەوڵەت و كۆمەڵگای كلاسیك، بوونەتەوە و بوون بە سەرچاوەی هیوا، پێشەنگایەتی، نوێكاری و گۆڕانكاری. چۆنكە يك لەهۆكاری سەرەكی داگرسانی شۆڕشی كوردان دوای دابەش كردنی كوردستان بە دەستی ئیمپراتۆری عوسمانی و سەفەوی، سەربازگیری جەوانانی كورد لەلایەن عوسمانیەكانەوە بۆ دابین كردنی پێویستی سەربازییان بووە. لەسەرهەڵدانەكانی سەدەی 19 و 20 بە دەستپێشخەری ئەو سەركردانەی كە باوەڕییان بە نەتەوەپەرەستی سەرەتایی بووەو ئاوێتەی بنەماڵەگەری و دەرەبەگایەتی سەریان هەڵداوە، جەوانانیان نە وەك هێزێكی فیكری، بەڵكوو وەك هێزێكی جەستەیی و كەرەستەی شەڕ بە كارهێناوە. لەوڵاتانی عەرەبیش تەڤگەرە سیاسیەكان وەك ئیخوان ئەلموسلمین هەوڵی بە كارهێنانی وزەی جەوانان یان داوە. بەڵام لەبەر كۆنەپەرەستی و بیرتەسكی، نەیانتوانیوە كەڵك لەپێكهاتەی بەرفراوانی جەوانان بگرن. بەڵام ئەو جەوانانەی كە لەوڵاتانی عەرەبی بە ساڵانە بە شێوەی كاراو چالاك، تێكۆشان و چالاكی ئەنجام دەدەن، جەوانانی فلستینین. بۆیە رێبازی بەرخۆدانی جەوانانی فلستینی لەناوچەكەدا بووەتە سەرچاوەی هیوای گەلانی عەرەبی و سەمبۆلی كلتووری بەرخۆدانی رۆژهەڵاتی ناوین. ئەوەش سەلمێنەری ئەوەیە كە جەوانان وەك هێزێكی بە ئاگاو هۆشیار و نوێخواز هەرگیز لەو دۆخەی كە تێیدان، رازی نیین.
سەرهەڵدانەكانی جەوانان لەسەرتاسەری جیهان و ناوچەكە دەیسەلمێنێت كە جەوانان لەدژی مۆدێڕنیتەی سەرمایەدارین و لایەنگر و پێشەنگایەتی گەلانی ژێردەستن. بە دەستپێكردنی بەهاری گەلان بە پێشەنگایەتی جەوانان لەساڵی 2011ەوە كە بە بەهاری عەرەبی لەقەڵەم دەدرێت، پەیامێكە بە لایەنە دەسەڵاتخواز و دیكتاتۆرەكان كە جەوانان داوای ئازادی و دیمۆكراسی دەكەن. هێزی جەوانان بەشێكی گەورەی دیكتاتۆرەكانی لەناو برد و گلۆپی سەوزیشی بۆ دەسەڵاتدارەكانی تر هەڵكرد. لەهەمانكاتدا شەپۆڵی ناڕەزایەتی جەوانان بەڕۆكی دەسەڵاتدارەكانی باشووری كوردستانی گرتووەو سەرهەڵدان و خۆڕاگری جەوانان لە 17ی شۆباتی 2011 قۆناغێكی تازەی ئافراند. لەلایەكی تریشەوە شەپۆڵی ناڕەزایی جەوانان لەژێر ناوی بزووتنەوەی سەوز لەئێران سەریهەڵدا. بەڵام سەرجەم ناڕەزایەتیەكانی جەوانان بە شێوازی جیاجیا سەركەوت و بێ‌كاریگەر كران. لەبەر ئەوەی جەوانان نەبوونە خاوەن ئیرادەی سیاسی خۆیان و رێكخستنی تۆكمەی خۆیان لەبازنەی سیاسەت و پێشەنگایەتی كۆمەڵگای نوێ پەراوێز خران.
جوانان سیستەمی خۆبەڕێوەبەری دیمۆكراتیك خەڵاتی گەلانی بێ‌دەوڵەت دەكەن
ئەوەی كە جێگای باسە تەڤگەری جەوانان لەتوركیا و باكووری كوردستان لە ساڵی 1970 قۆناغێكی تازە دەستپێ دەكەن. ئەو جەوانانە لەژێر ناوی ئاپۆچییەكان خۆیان بە رێكخستن دەكەن. رێبەر ئاپۆ رێبەرایەتی ئەو پۆلە جەوانە دەكات كە لەئەنقەرەوە ئاڵای تێكۆشانی دەنیز گەزمیش، ماهر چایان و ئیبراهیمەكان هەڵدەگرن و لەژێر دروشمی بە جوانی دەستمان پێكرد و بە جەوانیش سەردەكەوین، تێكۆشانێكی بێ‌وچان دەستپێدەكەن. رێبەر ئاپۆ بە كەڵك وەرگرتن لەئەزموونی جەوانانی شۆڕشگێڕی جیهان و بەتایبەت جەوانانی 68، جەوانان لەژێر چەتری ئاپۆچیەكان كۆدەكاتەوەو دواتر ئەو جەوانانە پارتی كرێكارانی كوردستان دادەمەزرێنن. تەڤگەری ئاپۆیی لەرۆژی لەدایكبوونیەوە تا بە ئەمڕۆ بە پاراستنی كاراكتەری جەوانی خۆی توانیویەتی لەهەموو بەشەكانی كوردستان پێشەنگایەتی شۆڕشی هاوچەرخی گەلی كورد بكات. واتا تۆخمی جەوانانی ئاپۆیی لەرۆژئاوا سەرهەڵدەدات. لەشۆڕشی رۆژئاوا جەوانان لەناو یەكینەكانی پاراستنی گەل (YPG) و یەكینەكانی پاراستنی ژن (YPJ) كە دوو هێزی سەرەكی ناوچەكەن، رۆڵی پێشەنگایەتی دەگێڕن. واتا گەرەنتی سەركەوتنی ئەو دوو هێزە لەشەڕی دژ بە داعش دەگەڕێتەوە بۆ كاراكتەری جەوان بوونی ئەو دوو هێزە. لەلایەكی تریشەوە جەوانان بە رێكخستن كردنی خۆیان و دامەزراندنی یەكینەكانی پاراستنی شەنگال (YPŞ)، توانیان شەنگاڵ لەدەستی چەتەكانی داعش رزگار بكەن. لەهەمان كاتدا لەباكووری كوردستان درێژەپێدەری جەوانان لەژێر ناوی تەڤگەری جەوانانی شۆڕشگێر و وڵاتپارێز (YDG-H) لەدژی فاشیزمی توركیا خۆیان بەرێكخستن كرد. لەلایەكی تریشەوە بۆ پاراستنی خۆبەڕێوەبەری دیمۆكراتی، جەوانان پێشەنگایەتی یەكینەكانی پاراستنی سڤیل (YPS) و یەكینەكانی پاراستنی سڤیل ـ ژن دەكەن. ئەوەش نیشانی دەدات كە جەوانان هەرگیز كۆمەڵكوژی و نكۆڵی كردن پەسەند ناكەن و لەپێناو بەدیهێنانی ئازادی و دیمۆكراسی پەرە بە رێكخستنی دیمۆكراتیكی گەلان دەدەن. ئەوەش بۆ سیستەمی مۆدێرنیتەی سەرمایەداری روون بووەتەوە كە ئیدی جەوانان بەڕەنگاری ئەو سیستەمە دەبن كە نكۆڵی لەهەبوون و ناسنامەو فرەڕەنگی كۆمەڵگا دەكات و بەجێگای ئەوەش سیستەمی خۆبەڕێوەبەری دیمۆكراتیك خەڵاتی گەلانی بێ‌دەوڵەت دەكەن.
رژێمی ئێران جەوانان وەك قەڵغانی پاراستن بەكار دێنێت
جەوانانی ئێران و رۆژهەڵاتی كوردستان هاوتەریبی تێكۆشانی دیمۆكراتخوازانەی جەوانانی جیهان و ناوچەكە، ساتێك لەتێكۆشانی ئازادیخوازانەیان درێغ یان نەكردووە. هەر چەند كە جەوانان لەمێژووی سەدەی دوایی ئێراندا لەنهزەتی مەشرووتە، بزووتنەوەی نەتەوەیی موسەدیق و شۆڕشی كۆماری ئیسلامی ئێران خاوەن رۆڵی بەرچاو و بەكاریگەر بوون. هەروەها جەوانان لەدامەزراندن و پێشخستنی پارتەكانی وەك توودە، بەرەی نەتەوەیی، موجاهیدینی گەل، بزووتنەوەی ئازادی، فیدائیانی گەل، كۆمەڵەی ژیانەوەی كورد، كۆمەڵە، دیمۆكرات و هەرە دواییش پژاك رۆڵی كارایان گێڕاوە. جەوانان بە تایبەت لەسەردەمی شۆڕشی گەلانی ئێران رۆڵێكی مێژوویی بە ئەستۆ دەگرن و لەرووخانی رژێمی پاشایەتی شا پشكی شێریان هەیە. بەڵام دواتر كاربەدەستانی رژێم ئاراستەی شۆڕشی گەلان بە دەستپێشخەری جەوانان بەپێ بەرژەوەندی خۆیان دەگۆڕن و لەبونیادنانی كۆمەڵگای نوێ‌دا جەوانان پەراوێز دەخرێن. تایبەت رژێم لەژێر ناوی شۆڕشی فەرهەنگی سەرجەم ناوەندەكانی جەوانان وەك زانكۆكان و بەشێكی تری ناوەندە كلتووری و رۆشنبیریەكان دادەخات و جەوانان پەلكێشی شەڕی ئێران و ئێراق دەكات و لەژێر ناوی پاراستنی كەرامەتی نیشتمانی، جەوانان وەك قەڵغانی پاراستن بەكار دەهێنرین. هەروەها لەسەرەتای سەپاندنی دەسەڵاتی وەلایەتی موتلەقەی فەقیە سەر گەلانی ئێران تا بە ئەمڕۆ سەركوت كردن و چەوساندنەوەو دەستگیری و زیندانی كردنی خوێندكاران، رۆشنبیران، رۆژنامەنووسان سنووری مرۆڤایەتی تێپەڕاندووە.
نموونەیەكی تری تێكۆشانی بەهێزی جەوانان بە تایبەت لە مانگی رەشەممە (شوبات)ی 1377 بەدواوە، لەكاتی بەدیل گرتنی رێبەر ئاپۆ و رفاندنی بۆ دوورگەی ئیمڕاڵی یە كە باسی لەسەر بكەین. جەوانان هەم لەزانكۆكانی ئێران و سەرجەم شارە كوردنشینەكان و بەشێكی تری شارەكانی ئێران رژانە سەرشەقام و سەرەڕای دەیان شەهید و دەستگیركردنی سەدان كەس،پابەندی و دڵسۆزی خۆیان بۆ رێبەر ئاپۆ راگەیاند. ئەوەش نمونەی بەرچاوی هێزی جەوانانە كە بە یەكدەنگ دروشمی بێ‌سەرۆك ژیان نابێ‌یان وتەوە. هەر چەند جەوانان لەسەر ئەو بابەتە رێكخستن كراو نەبوون، بەڵام رفاندنی رێبەر ئاپۆ هەستی نەتەوەیی و مرۆڤایەتی یان دەجوڵێنێت و دەنگی خۆیان دەخەنە پاڵ جەوانانی بەشەكانی تری كوردستان. دوای ئەو سەرهەڵدانە جەوانانی كورد لەرۆژهەڵاتی لێگەڕینیان بەدوای رێكخستنێكی نوێ جەوانان دەبێت و لەژێر بزاڤی یەكێتی دیمۆكراتیك ئامادەكاری بۆ راگەیاندنی پارتێكی گەنجانە دەكەن، كە لەئەنجامدا پژاك وەك پارتێكی هاوچەرخی جەوانان دێتە مەیدانەوە و تا بە ئەمڕۆ پێداگری لەسەر تێكۆشانی رەوای گەلی كورد دەكات. بەشداری جەوانانی كورد و تەنانەت جەوانانی نەتەوەكانی تری ئێران بۆ ناو ریزەكانی پژاك ترس و دڵەڕاوكێ خستە ناو دڵی كاربەدەستانی رژێمەوە. چۆنكە ئەو جیلەی كە لە كۆتاییەكانی 1377 لەئێران و رۆژهەڵاتی كوردستان سەرهەڵدەدەن و بەشداری ریزەكانی تێكۆشانی ئازادیخوازانەی گەلی كورد دەبن، بە نەوەی راپەڕین لەقەڵەم دەدرێن.
رژێمی ئێران دەیەوێت جەوانان لەكلتووری شۆڕش و بەرخۆدان دوور بخات
كاربەدەستانی رژێم بە بینینی وزەی بەهێزی جەوانان لەئێران و بە تایبەت رۆژهەڵاتی كوردستان، لێگەڕینی بەدوای كۆمەڵێك پیلانی چەپەڵ دەبێت كە جەوانان لە كلتووری شۆڕش و بەرخۆدان دوور بخات. بۆیە لەو باوەڕەدایە كە چەندێك هێزی شۆڕشگێڕ لەكۆمەڵگادا هەبێت، بە هەمان ئەندازەش رێژەی دژە شۆڕش زیاد بكرێت. بۆیە كاربەدەستانی رژێم لەسەر تێكدان و بەلاڕێدا بردنی زهنیەتی جەوانان پڕۆسەیەكی تایبەت دەست پێدەكەن، جەوانانیان تووشی بێ‌باوەڕی و بێ‌هیوایی كرد. لەناسنامەیان نامۆ كران. ناكۆكی مەزهەبی و دینی لەنێوانیان دروست كرا. ئەرتەشی بێكارانیان ساز كرد. لەناو فەقیری و هەژاری دا دەناڵێنن. هەستی بەرپرسیارێتی، دڵسۆزی، داهێنەری و نوێكاریان لێ زەوت كرا. ئالوودەی ماددەی هۆشبەر كران. لەئاڵانی سیاسەت، ئابووری، زانست و فەلسەفە دوورخران. ناوەندەكانی بەسیج گەرایی، سیخۆریەتی و بەكرێگیراوی یان بۆ جەوانان دامەزراند. دەرفەتی ژیانی ئازادیان لەكوردستان بن بڕ كرد. كۆی ئەم سیاسەتانەی رژێم لەبەر ئەوە پەرەی پێ دەدرێت كە جەوانان دەستەمۆی رژێم بكرێن. لەدژی سیاسەتە چەپەڵەكانی رژێم بێ‌كاردانەوە بن. بەكورتی لەشۆڕش و كاراكتەری جەوانان دوورەپەرێز بن. بەڵام ئەو شتەی كە هەرگیز ناتوانرێت حاشا و نكۆڵی لەسەر بكرێت دوورخستنەوەی جەوانان لەئازادییە، چۆنكە ئەوە لەزات و گەوهەری جەواناندایەو سڕینەوەی لە یادگە (حافزە)ی جەوانان ئەستەمە. جوانان لەبەر ئەوەی پێكهاتەیەكن كە زیاتر لەهەر كەس بەڵای سەر رژێمن، كاربەدەستان بە بەكارهێنانی سیاسەتی نەگریسانەیان دەیانەوێت خۆیان لەدەستی پێكهاتەی جەوانانی شۆڕشگێڕ رزگار بكەن.
سەرجەم ئەو ناوەندانەی كە بە وزەو داینەمۆی جەوانان داپۆشراوە، رژێم ئەو ناوەندانەی ملیتاریزە كردووە. زانكۆ و خوێندنگاكان ناوەندێكە كە تێیدا كاراكتەری جەوانی تێدا نەشوونما و گەشە دەكات، بەڵام رژێم بە پێ تایبەتمەندی دەسەڵاتداری خۆی فۆرم بە جەوانان دەدات. ئەو ناوەندانە، ناوەندێكن كە جەوانان تێدا فێری سیاسەت كردن و كاروباری كۆمەڵایەتی دەبن، بەڵام لەبەر ملیتاریزەكردنی زانكۆ و خوێندنگاكان جەوانان لە هونەری فێربوونی ژیان بێ‌بەش دەكرێن. لەلایەكی تریشەوە جەوانان بە رێگای رێكخراوە مەدەنی و ناوەندە رۆشنبیریەكان دەیانەوێت ناڕەزایەتی دیمۆكراتیانەیان لەدژی زهنیەتی فاشیستی رژێم دەردەبڕن، بەڵام بە رێگای سیاسەتی شەڕی تایبەت و ملیتاریزە كردنی زۆربەی ئەو ناوەندانە بە زۆرەملێ كراونەتە سەنگەر و دەمامكی پاراستنی بەرژەوەندیەكانی رژێم.
جەوانان لەدژی سیاسەتی فاشیستی رژێمی ئێران لەئەگەری تەقینەوەیەكی مەزندان
سەرەڕای كۆی سیاسەتەكانی رژێم و داخستنی سەرجەم درگاكانی ئازادی بەرەوڕووی كۆمەڵگا، جەوانان رادەستی ئەو سیاسەتانە نەبوون و بەردەوام لێگەڕین یان بۆ ئازادی هەبووە. هەر چەند جەوانان لەئێران و كوردستان پچڕپچڕیش بووبێت ئاڵای شۆڕشیان بە شەكاوەیی راگرتووە. سەرهەڵدانەكانی جەوانان لەدوای هەڵبژاردنی خولی نۆهەمی پاڕلەمان و هەروەها سەرهەڵدان لەشارەكانی مەهاباد بۆ شوانە سەید قادر و بڵاوبوونی بۆ شارەكانی تر و هاوكات خاوەندارێتی گەل و بەتایبەت جەوانان لەبەرخۆدانی كۆبانێ و شەنگاڵ و كوشتنی فەریناز خوسرەوانی و دەیان نموونەی تر بەشێك لە شەپۆلی ناڕەزایەتی جەوانان لەدژی سیاسەتەكانی رژێمی ئێرانە. ئەو دیمەنەی كە ئێستا جەوانان نیشانی دەدەن دەری دەبڕێت كە جەوانان لەدژی سیاسەتی فاشیستی رژێمی ئێران لەئەگەری تەقینەوەیەكی مەزندان. بەس ئەو تەقینەوە دەبێت لەپێناو ئامانجێكی دیاریكراو و رێكخستن كراودا بێت. واتا هاوشێوەی رۆڵی جەوانان لەراگەیاندنی خۆبەڕێوەبەری دیمۆكراتی لەرۆژئاوا و باكووری كوردستان دا بێت. جەوانان لەشۆڕشی ئەو دوو بەشەی كوردستان چ ئەرك و بەرپرسیارێتی یان بە ئەستۆ گرتووە، پێویستە جەوانانی ئێران و رۆژهەڵاتی كوردستانیش لەقورسایی هەمان ئەركدا بن. بۆ ئەوەش جەوانان پێناسەی مێژووی كۆن و نوێ خۆیان بكەن، پێویستە لەژێر چەتری كۆمەڵگای جەوانانی رۆژهەڵاتی كوردستان (KCR) كۆببنەوە. جەوانان لەبەر ئەوەی ئازادیخوازن، لایەنگری دیمۆكراسین، دیمۆكراسیش بە واتای بەخۆبەڕێوەبردنی گەلە. ئەو كات جەوانان دەستپێشخەری سیستەمی خۆبەڕێوەبەری گەل لەرۆژهەڵاتی كوردستان و ئێران دەكەن. یا بە واتایەكی تر دەستپێشخەری هێڵی سێهەم یان هێلی گەل و یان خاوەندارێتی لەناسنامەو ئیرادەی خۆیان دەكەن. راگەیاندنی ئەو سیستەمەش لەلایەن جەوانان بە واتای شۆڕش لەدژی دیكتاتۆریەت و دەسەڵاتخوازی دێت. ئەگەر بزووتنەوەو رێكخراوە دیمۆكراتیكەكانی جەوانان لەژێر رێبەرایەتی كادیرەكانی شارەزاو پەروەردەكراو پێش بخرێن، گەرەنتی سەركەوتنی تێكۆشانی كۆمەڵایەتی و سیاسین. چۆنكە لەرۆژی ئەمڕۆدا ئەگەر بزووتنەوەیەكی كۆمەڵایەتی خاوەن وزەو داینەمۆی جەوانان نەبێت، شانسی سەركەوتنی نابێت.