زیلان تانیا —
گام نهادن خلق كورد و احزاب سیاسی كورد در هر چهار بخش به سوی اتحاد ملی، گشودن قفل درهای‌ست كه آزادی خلق كورد در آن محبوس گشته است. لذا خلق كورد در این برهه‌ی حساس تاریخی با برگزاری نخستین نشست در راستای برگزاری كنگره‌ی ملی كورد، پیام‌های مهمی را به نیروهای ابرقدرت خارجی و دولت‌های منطقه‌ای داد. این دسته از فعالیت‌های مشترك از چند جنبه حائز اهمیت می‌باشد. نخست، برقراری اتحاد ملی از اساسی‌ترین پایه‌های رسیدن به آزادی می‌باشد. دوم اینكه ایستاری راسخ و ملی در برابر ذهنیت تحمیلی نفی و انكار است كه هویت ملی كورد را نادیده انگاشته و حتی موجودیتش را زیر سوأل برده بود. سوم اینكه خلق كورد با اتكاء بر نیرو و اراده‌ی ذاتی خویش، در راستای به رشته‌ی تحریر درآوردن تاریخ خویش ــ كه از آن سخنی به میان نمی‌آیدــ گام‌های مهم برمی‌دارد. چهارم، پایان‌دادن به ذهنیت ملی‌گرایی ابتدایی و ذهنیت جنسیت‌گرایی اجتماعی می‌باشد. این گام‌ها از آن موارد حائز اهمیتی‌‌ست كه خلق كورد از لحاظ معنوی و سیاسی نیاز مبرمی به موفقیت و توسعه در آن دارد.كمااینكه خلق كورد در طول تاریخ در راستای رسیدن به آزادی خویش بی‌وقفه مبارزه نموده و به علت مواردی نظیر عدم اتحاد و همبستگی، همواره منجر به ابزار شدگی در دست بیگانگان گردیده كه جهت گسترش و پیشبرد خط مزدوری و تغذیه‌نمودن از سیاست نیروهای ابرقدرت جهانی و دول منطقه‌ای از آن بهره‌گیری ابزاری كرده‌اند. شایان ذكر است كه مورد مذكور موجب شكست روحیه و امیدهای خلق كورد به‌ویژه در شرق كوردستان شده است. اگر خط مزدوری و خیانت نمی‌بود بدون شك هیچ نیرویی قادر به مواجه با خط مقاومت آزادی‌خواهان نمی‌گشت. لذا اتحاد و همبستگی مبدل به آرزوی دیرینه‌ای گشته كه در نظر خلق كورد دست‌یافتن به آن محال می‌نمود.
از جنبه‌ی سیاسی نیز تلاش برای برگزاری كنگره‌ی ملی كورد، ایستار متحد و راسخی به سیاست نفی و انكاری‌ست كه سال‌ها به شیوه‌های مختلف و در ابعاد سیاسی ــ اجتماعی بر خلق كورد اعمال گشته است.
بنابراین به تأكید می‌توان گفت كه خلق كورد امروزه خواهان تكرار تاریخی نیست كه همواره منشاء درد، رنج، تراژدی، قتل‌عام، آسیمیلاسیون، كوچ‌دادن‌های اجباری و… بوده است. چنان‌كه جهت ممانعت از این تكرار نیز همه‌ی سعی و تلاش خود را به كار بسته است. دست‌یافتن خلق كورد به جامعه‌ای اخلاقی و سیاسی نیز بدین معنی‌ست كه ذهنیت استعمار و استثمارگر را واژگون و عرصه‌ی زیست آن بر جامعه را از بین ببرد. البته با اشاره بر این مورد كه این گام‌ها نتیجه‌ی رنج و تلاش رهبر آپو می‌باشد كه در طی چند دهه‌ی اخیر با پیشبرد خط‌مشی مبارزه‌ی آزادیخواهی در كوردستان و ارائه‌ی نگرش نوین و اصرار بر كسب موقعیت كوردها اقدام ورزیده است. رهبر آپو از بدو پیشبرد مبارزه‌ی آزادیخواهی تاكنون، همیشه بر اتحاد ملی و كسب آزمون از تاریخ كوردستان تأكید نموده‌است. همچنین ایشان جهت برقرار نمودن اتحاد ملی پایان‌دهی به خط مزدوری را امری الزامی قلمداد نموده و در راستای كمرنگ‌تر كردن و از میان برداشتن آن، مفاهیم و تفكری نوین از فعالیت‌های ایدئولوژیك، سیاسی و اجتماعی مهمی را ترویج داد. لذا بر همگان آشكار است كه تفكر اتحاد ملی و برداشتن گام‌های عملی در این راستا از سوی رهبر آپو فصل نوینی از مبارزه را پایه‌گذاری نمود. رهبر آپو طی سال‌های اخیر و در شرایط بسیار دشوار انزوا و زندان، در راستای برگزاری كنگره‌ی ملی اصرار ورزید و با ارائه‌ی رهنمودهای پی در پی در این باره، خواستار ایجاد زمینه‌ی سیاسی آن شد. برای همین هم جنبش آزادیخواهی خلق كورد جهت ایجاد چنین زمینه‌ای فعالیت‌های بسیار مهم و استراتژیكی را ترویج داد. رهبر آپو تشكیل اولین نشست كنگره‌ی ملی را گام بسیار مهمی در كوردستان نامید.
كنگره زمینه‌ای‌ست دموكراتیك كه همه‌ی احزاب، انجمن و نهادهای گوناگون و فعال از حق مشاركت در آن برخوردار می‌باشند. در واقع اهمیت كنگره نیز در همین مورد می‌باشد. از دیگر موارد مهم رنج، تلاش و مقاومت‌های بی‌نظیر زنان و جوانان می‌باشد كه در طول تاریخ مبارزه‌ای آزادیخواهی خلق‌مان بدون اینكه تردیدی به دل راه دهند صفوف مبارزه‌ی آزادیخواهی را پرخروش نمود‌ه‌اند. نخستین گام‌های برگزاری كنگره‌ی ملی خلق كورد نیز با پیشاهنگی زنان و جوانان صورت گرفت. در این راستا زنان و جوانان دومین كنفرانس ملی خویش را برگزار نموده و با ارائه‌ی پیام از همه‌ی احزاب كوردی در راستای گام برداشتن برای برگزاری كنگره‌ی ملی دعوت به عمل آوردند كه این نیز در به وجود آوردن زمینه‌ها و بستر برگزاری كنگره‌ی ملی تأثیرگذار بود. از دیگر لحاظ نیز تصمیماتی كه در این كنفرانس‌هاــ كنفرانس زنان و جوانان ــ اتخاذ گردیده كنگره‌ی ملی خلق كورد در قبال عملی ساختن و تعمیم دادن آنها مسئول می‌باشد. لذا به هنگام برگزاری كنگره‌ی ملی باید با در نظر گرفتن نقش پراهمیت زنان، زمینه‌ی مشاركت فعال‌تر و مؤثرتر آنان را نیز در نظر گرفت. از دیگر سو نه تنها فقط احزاب سیاسی، بلكه فعالین نهادهای مدنی، روشنفكران و شخصیت‌های مستقل نیز می‌بایست در آن مشاركت بجویند. از این طریق می‌توانند مسایل سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و ملی‌مان را مورد بحث و گفتگو قرار داده و با همدلی و همفكری به نتیجه‌ای مطلوب و مشتركی دست‌یابیم. این موضوع از این منظر بسیار حائزاهمیت می‌باشد كه بسیاری از احزاب شرق كوردستان از مشاركت زنان ممانعت به عمل آورده و حق مشاركت زنان را به مردان داده بودند. این نوع برخورد از ذهنیت كلاسیكی سرچشمه می‌گیرد كه هرگز با دیدی برابر به زن و اراده‌ی وی ننگریسته است. از آنجا كه ذهنیت كلاسیك ثمره‌ی ذهنیت جنسیت‌گرایی می‌باشد، لذا می‌بایست از دیدی كه آزادی زن را تضمین جامعه‌ی اكولوژیك ـ دموكراتیك می‌داند بحث به میان آورد. پس باید به شدت ذهنیت مذكور را مورد انتقاد قرارداده، تحلیل نموده و به بحث و گفتگو گذارد. همچنین باید از زنان پیشاهنگ در این احزاب انتقاد به عمل آورد كه چرا در برابر چنین دیدگاه و برخوردهایی سكوت اختیار نموده و از آن تبعیت می‌كنند. می‌توان نتیجه گرفت كه این احزاب در طول مبارزه‌ی خویش تنها از دیدگاه تك‌بعدی و تنگی برخوردار بوده‌اند كه چنان كه پیداست و ما شاهد آنیم، قادر به تغییر و تحول ذهنیتی در جامعه نگشته‌اند. این گونه برخوردها ناشی از همین واقعیت مذكور می‌باشد. لذا تغییر و تحول ذهنیتی برای این احزاب امری الزامی است. زیرا جامعه‌ی كوردستان به سطح والایی از آگاهی و سازماندهی‌ای رسیده كه هرگز چنین برخوردهایی را نخواهد پذیرفت. حزب حیات آزاد كوردستان با اتكاء بر پارادایم جامعه‌ی اكولوژیك ـ دموكراتیك مبنی بر رهایی از جنسیت‌گرایی اجتماعی و گرایش صیانت از آزادی حقیقی زنان، از نخستین احزاب شرق كوردستان بود كه بنابر این مبدأها در نشست كنگره‌ی ملی شركت نمود تا به عنوان پیشاهنگ زنان شرق كوردستان، پیام صلح‌جویی خلق‌مان را به گوش تمامی خلق‌های جهان و نیروهای ابرقدرت جهانی رسانده و دید جهانیان را نسبت به مسئله‌ی آزادی كوردها تغییر دهیم.