گفتمان و رابطه‌ای که میان حزب پژاک و سیستم کودار(جامعه‌ی دموکراتیک و آزاد شرق کوردستان) وجود دارد، دارای پیچیدگی‌هایی است. چرایی وجود این پیچیدگی‌ها باز می‌گردد به اینکه در فضای سیاسی و اجتماعی خاورمیانه و ایران تفاوت میان ساختار حزبی و سیستم اجتماعی و نقش‌ویژه‌ی آن‌ها در نظر گرفته نمی‌شود این نیز بخاطر نوین بودن چنین گفتمانی در فضای سیاسی و اجتماعی موجود است. در این رابطه گفتگویی را با رفیق زیلان تانیا، ریاست مشترک جامعه‌ی دموکراتیک و آزاد شرق کوردستان -کودار ترتیب دادیم.
پس از 14 سال و با توجه به فراگیر شدن گفتمان پژاک و کودار، رویکردهای راهبردی نوین این حزب برای تمامی خلق‌ها و تفاوت‌مندی‌های ایران چیست؟
پژاک و کودار با گفتمان نوینی که مبتنی بر جامعه‌ی اکولوژیک، دموکراتیک و با تکیه بر آزادی زن است، در جامعه‌ی ایران و شرق کوردستان به مبارزه و سازماندهی می‌پردازد. در دیدگاه ما، هدف نهایی نجات جامعه ایران از چرخه‌ی دیکتاتوری و استبداد چند هزار ساله و همزمان با آن توان‌بخشی به نیروهای درونی اجتماعی در جهت رهایی از سیاست‌زدگی و مبارزه با نیروهای ضد جامعه (سیستم سرمایه‌داری و دولت-ملت) است. در این راستا جامعه‌ی ایران را نیز جهت گذار از مسائل مدرنیته و رهیافتی دمکراتیک و نیل به آزادی به مبارزه و مقاومت فرا می‌خواند. ما بر این باوریم که راه‌های دستیابی به پیروزی، مستلزم اتحاد و انسجامی سازمان‌یافته می‌باشد. افزون بر این، یکی دیگر از پایه‌های مستحکم و استوار آن نیز با فراگیر شدن سطح مبارزه‌ی مشترک میسر خواهد گشت. راهبرد مبارزه را نیز بایستی در یافتن نقاط مشترک جست. نقاط مشترک نیز، شامل ارتقاء سطح مبارزاتی، مدیریتی دموکراتیک و به موازات آن آزادی زن، اصول پایه هر نوع اتحاد می‌باشد.
پژاک در سال‌های اخیر اقدام به ارائه‌ی پروژهی «جبهه‌ی دموکراتیک خلق‌ها» با هدف همگرایی تمامی جریانات و نهادهای حزبی و فرا حزبی در شرق کوردستان و ایران شده است؛ ضرورت و هدف ایجاد جبهه دموکراتیک شرق کوردستان و ایران در چه مواردی نهفته است؟
یکی از اهداف مبارزه‌ی ما، دستیابی به حیاتی سیاسی-اخلاقی در تمامی عرصه‌های ساختارین، در ایرانی دمکراتیک و آزاد از حیث اجتماعی و فردی می‌باشد و جهت این امر نیز زدودن چهارگانه‌ی ملی‌گرایی، جنسیت گرایی، پوزیتیویسم و دین گرایی افراطی که درواقع مرزهای نظام دولت-ملت را ترسیم نموده است، را شالوده‌ی کار و فعالیت خویش قرار داده و با فروپاشی و برداشتن این موانع دموکراسی، خواهان زیستن در کشوری دموکراتیک و جامعه‌ای آزاد با محوریت آزادی زن می‌باشیم. بر این اساس، آزادی هر ملتی و زیستن در شرایط آزاد، بدون آزادی سایر خلق‌ها غیرممکن خواهد بود و عوام فریبی‌ای بیش نخواهد بود. جهت این امر، به مبارزه‌ای منسجم و در جبهه‌ای مشترک، نیاز است. به مثابه نیروهای جامعه‌گرا، در طول تاریخ شاهد آن بودیم که چون جنبش‌های پیشین از سنگر و جبهه‌ای مشترک محروم بوده‌اند، در نهایت قافیه را به نیروهای ضدانقلاب و مرتجع (که دارای همگونی ذاتی هستند) باخته‌اند. تحلیل و ارزیابی ژرف از تاریخ زیسته و چاره‌یابی بر این اساس، موضع گیری ما را، نسبت به مواضع جریان‌های دیگر، متمایز نموده و سبب واقع‌گرایی بیشتر و برداشتن گام‌های عملی‌تر مبارزاتی در جهت آزادی شده است.
رسانه‌های حکومتی و برخی از جریان‌های اپوزیسیون‌نما تلاش دارند، پژاک را به انفعال در شرق کوردستان متهم کنند. پاسخ شما به این صحبت‌ها چیست؟
این شانتاژی است کاملا مضحک و وارونه خواندن حقیقت است. البته مهم است که چه کسانی دارای چنین ادعایی هستند و چرا این همه بر این توهم توطئه خویش اصرار می‌ورزند. پژاک سازمانی می‌باشد که مبارزه با ذهنیت و ساختارهای قدرت‌طلب و سرمایه‌دارانه را شالوده و بنیان اهداف خویش قرار داده است و بدین شیوه توانسته پاسخی باشد بر خروش فریاد آزادی‌خواهی خلق‌های ایران و از جمله خلق کورد. بر همین مبنا نیز پروژه‌های پژاک، کاملا نشان‌دهنده موضع ما در برابر سیستم هژمونیک جهانی و استبداد هژمون‌گرای حاکم ایران است. پژاک همواره جهت مشارکت با سایر احزاب گام‌های استراتژیک برداشته و خواهان شکل‌گیری فضای دموکراتیک دیالوگ با سایرین نیز بوده، اما آنانی که بلندگوی حکومت در تخریب پژاک بوده‌اند، فراموش کرده‌اند که اگر واقعا هدف آنان انجام تغییرات بنیادین و دموکراتیک برای مردم است، این معرکه‌های قدرت و هیاهوهای بسیارشان در نهایت به ضرر جامعه است و نه تنها به جنبش‌های انقلابی خلق کمک نمی‌کنند؛ بلکه آینده جامعه را فدای تنگ‌نظری‌ها و خودمحوریشان قرار داده‌اند. افزون بر این بایستی این نکته را نیز اشاره نمود که تمام این تخریب‌ها به خاطر عدم توانایی آنان در ارائه آلترناتیوی واقع‌گرایانه و حقیقی به جامعه است.
در نقشه راهی که کودار سال گذشته به خلق‌های ایران ارائه داد صحبت از راه برون‌رفت و بحران‌های پیشروی خلق‌های ایران شده است؛ چارچوبه‌ی نظری و کاربردی این سند چشم‌انداز پس از وقایع یک سال اخیر آیا جوابگوی امر واقع خواهد بود؟
بله البته پروژه‌ای را که ما ارائه دادیم پروژه‌ای وسیع و فراگیری است. پروژه‌ای صرفا مقطعی و سیاسی و محدود به برهه‌ی زمانی خاصی نیست. ما در این پروژه به ریشه‌یابی تمامی مسائل موجود در رژیم ایران پرداخته‌ایم و همچنین چاره‌یابی تمامی این مسائل را ارائه داده‌ایم. تاکنون دولت این پروژه را نادیده و ناشنیده گرفت و این نیز امری پیش‌بینی شده بود؛ زیرا پروژهی ما، با ذهنیت منفعت‌طلبانه و طبقاتی آن مغایرت دارد. نکته حائز اهمیت این است که جامعه‌ی ایران، پروژهی ارائه شده ما را پذیرفته است و یا می‌توان گفت این پروژه با ساختار اجتماعی جامعه ما هم‌خوانی دارد. همه روزه مطالبات و خواسته های جامعه رادیکال‌تر می‌گردد و همچنین جبهه‌ی مبارزه گسترده‌تر و فراگیرتر گشته است. جامعه خود را سازماندهی نموده و سیستم آلترناتیو خویش را تحقق می‌بخشد. در راستای تحقق آن نیز همچنان بر سطح مبارزات و سازماندهی اصرار می‌ورزد.
نقش ویژه‌ی پژاک در نقشه‌ی راه (سند چشم‌انداز) که کودار آن را خطاب به جوامع ایران ارائه نمود به چه شکل است؟
پژاک به مثابه‌ی حزبی جهت اتحاد میان سایر احزاب موجود در ایران و شرق کوردستان نقش پیشاهنگی را ایفا می‌نماید. در اینجا لازم می‌دانیم برای خواندگان، رابطه و مناسبات میان سیستم کودار و حزب حیات آزاد کوردستان- پژاک را جهت شفاف نمودن چالش‌های موجود به شیوه‌ای مختصر توضیح دهیم. پژاک بنیان‌گذار سیستم کودار می‌باشد. ما در شرق کوردستان با پیشاهنگی پژاک مبارزه را آغاز و توسعه بخشیده‌ایم. همچنین پژاک با مبارزه و ترویج و گسترش آن، خلقمان را به پیکار فراخواند و سطح خواسته‌های مردمی، جهت نیل به جامعه‌ای آزاد و برابر و با برخورداری از المان‌های دموکراتیک را ارتقاء بخشیده است. ذهنیت مرتجع رژیم ایران را در رابطه با مسئله‌ی کورد و مسائل خلق‌های ایران را زیر سئول برد و مورد بازخواست قرار داده است. سطح مبارزاتی را تنها در سطح و بعد حزبی باقی نگه نداشته، بلکه با در نوردیندن مرزهای ترسیم گشته، سطح مبارزاتی را پیشبرده و به آستانه‌ی ایجاد سیستم رسانده است. تأسیس جامعه‌ی دمکراتیک و آزاد شرق کوردستان و ایران (کودار) اثباتی است بر این ادعا. هدف نهایی ما، همان طور که ذکر شد توان‌بخشی به نیروهای اجتماعی و اساسا واگذاری عرصه سیاسی، به اراده جمعی خلق‌هاست و نقش اساسی ما تلاش برای شکل‌گیری این فضای سیاسی در درون جامعه است.
منبع: آلترناتیو شماره 73
