سێیه‌مین کۆنفرانسی هێزه‌کانی رۆژهه‌ڵاتی کوردستان (HRK) له‌چیاکانى کوردستان.
تێکۆشان له‌سه‌ر بنه‌مای پاراستنی ره‌وا، گه‌شه‌کردن و پێشکه‌وتنی کۆمه‌ڵگای ئازاد و دیمۆکراتیک مسۆگه‌ر ده‌کات.
سێیه‌مین کۆنفرانسی هێزه‌کانی رۆژهه‌ڵاتی کوردستان (HRK) له قۆناغێکی ناسک و هه‌ستیاری مێژووییدا که ده‌رفه‌ت، ده‌ره‌تان و ئاڵترناتیوگه‌لی به‌نرخ بۆ رزگاری گه‌لانی رۆژهه‌ڵاتی ناوه‌ڕاست له په‌رگالی ده‌وڵه‌ت ــ نه‌ته‌وه پێشکه‌ش ده‌کات، به‌ڕێوه‌چوو. ئاڵترناتیوه‌کانی دیمۆکراتیک به مه‌به‌ستی وه‌دیهێنانی داهاتوویه‌کی ئازاد و گه‌شاوه له هه‌موو کاتێک زیاتر که‌وتوونه‌ته به‌ر باس و گفتوگۆ. بۆ هه‌موو که‌س ئاشکرا و روونه که بنه‌ڕه‌تیترین میکانیزمی ده‌وڵه‌ت و به‌تایبه‌ت ده‌وڵه‌ت ــ نه‌ته‌وه بۆ سه‌پاندنی ده‌سه‌ڵات له‌سه‌ر گه‌لان، ملیتاریزم و په‌ره‌پێدان و ته‌شه‌نه‌دانی هه‌تا وردترین ده‌ماره‌کانی کۆمه‌ڵگا بووه. گه‌لانی هه‌رێم و به‌تایبه‌ت گه‌لی کورد سه‌ره‌ڕای گوشار و سرکوتکاری به هۆی ئه‌و ملیتاریزمه‌وه، به شێوازگه‌لی جوراوجۆر له شوناس و فه‌رهه‌نگی خۆیان خاوه‌ندارێتیان کردووه. له سه‌رده‌می مۆدێڕنیته‌ی کاپیتالیستی که ده‌سه‌ڵات به شێوازێکی سامناک له قاڵبی دیارده‌ی ده‌وڵه‌ت ــ نه‌ته‌وه‌دا چڕ بۆته‌وه، له هه‌موو سه‌رده‌مێک زیاتر ژینۆساید و له‌ناوبردنی کۆمه‌ڵگاکان و فه‌رهه‌نگه‌کان بووه‌ته مژاری باس. ده‌وڵه‌ت ــ نه‌ته‌وه قه‌ڵافه‌تی زه‌ق و دزێوی ملیتاریزم، توند‌وتیژی، شه‌ڕهه‌ڵایساندن و فاشیسمه, له‌به‌ر ئه‌وه‌ش سه‌ده‌ی بیسته‌م شایه‌دی کۆمه‌ڵکوژی و قه‌تل‌وعام گه‌لێک بووه که له‌ته‌ک ته‌واوی کۆمه‌ڵکوژییه‌کان به درێژایی مێژووی مرۆڤایه‌تی به‌رابه‌ری ده‌کات.
به‌بێ‌جیایی ده‌توانین بێژین که هه‌موو ده‌وڵه‌ت ــ نه‌ته‌وه‌کانی رۆژهه‌ڵاتی ناوه‌ڕاستی، مێژووی خۆیان به سه‌رکوت و گوشاری نیزامی و سه‌ربازی ده‌ست پێکردووه. گه‌لی کورد که له‌سه‌ر بنه‌مای نه‌خشه‌یه‌کی داگیرکارانه له به‌ینی چه‌ند ده‌وڵه‌ت ــ نه‌ته‌وه‌دا پارچه‌کرا و له‌ته‌ک دژوارترین هێرشه‌کانی سه‌رکوتکارانه و کۆمه‌ڵکوژییه‌کانی بێ‌هه‌ژمار رووبه‌ڕوو ماوه و هه‌تا ئه‌مڕۆ سیاسه‌ته‌کانی کوشتار، نکۆڵی و تواندنه‌وه به هه‌موو توندی و خه‌ستی له‌دژی ئه‌و گه‌له به‌رده‌وام ده‌که‌ن. پێکهاته‌یی ده‌وڵه‌ت ــ نه‌ته‌وه، بووه‌ته هۆی ئه‌وه‌ی که کوردان نه‌ته‌نیا ئازادیان لێ بستێندرێت به‌ڵکوو له‌ته‌ک مه‌ترسی له‌ده‌ستدانی هه‌بوونیشیان رووبه‌ڕوو بمێننه‌وه. ئه‌و به‌رنامه و هه‌نگاوه‌ی که خوڵقاندنی “ته‌ک زمان”، “ته‌ک نه‌ته‌وه” و “ته‌ک نیشتمان”ی له چوارچێوه یا خود پانیایی سنووره‌کانی سیاسیدا کردبووه ئامانج، بوو به هۆی ئه‌وه‌ی که زمانه‌کان، نه‌ته‌وه‌کان و نیشتمانه‌کانی دیکه‌ی هه‌یی له پانتایی هه‌مان سنوورگه‌ل، له‌ته‌ک نکۆڵی و له‌ناوچوون رووبه‌ڕوو بمێننه‌وه. کوردان له هه‌موو به‌شه‌کانی ئه‌و نیشتمانه‌ی که به زه‌خت و زۆر دابه‌شیان کردووه، له‌لایه‌ن ده‌وڵه‌ت ــ نه‌ته‌وه‌کانه‌وه خستراونه‌ته ناو ره‌وتێکی نکۆڵی و له‌ناوچووندا. ئه‌و ده‌وڵه‌ت ــ نه‌ته‌وانه‌ی که له لایه‌ن هێزه‌کانی هه‌ژمۆنیکه‌وه پشتگیریان لێده‌کرا، پاکتاوکردن و له‌ناوبردنی کورد و کوردستانیان وه‌ک سیاسه‌تێکی بنه‌ڕه‌تی گرته‌به‌ر. ده‌وڵه‌ت ــ نه‌ته‌وه‌ی ئێرانیش به‌ردی بناغه‌ی خۆی له‌سه‌ر هه‌ژمۆنسازی، تواندنه‌وه‌ی فه‌رهه‌نگی و کوشتاری گه‌لان دانا و کۆمه‌ڵێک کێشه‌ی وه‌ها جیدی بۆ جۆغرافیای ئێران هێنایه مه‌یدانه‌وه که هێشتاکه‌ش بێ‌چارسه‌ری ماونه‌ته‌وه. روانگه‌ی ئه‌منی سه‌باره‌ت به پرسی گه‌لان، راستییه‌کانی کۆمه‌ڵایه‌تی، نه‌ته‌وه‌یی و فه‌رهه‌نگییه‌کانیان بووه‌ته هۆی ئه‌وه‌ی که هه‌میشه زمان و وتاری سه‌کوت و زه‌خت به‌کاربهێندرێت. مێژووی گه‌لانی کورد، عه‌ره‌ب، ئازه‌ری، به‌لووچ، لوڕ، تورکمان، مازه‌نی، گیله‌ک و… له ژێر سێبه‌ری ئه‌و سیاسه‌تانه‌دا وه‌رگێردراوه‌ته مێژوویه‌کی په‌ڕاوپه‌ڕ له په‌ژاره و خوێن. له‌م به‌ینه‌دا ده‌توانرێت گه‌لی کورد وه‌ک یه‌کێک له سه‌ره‌کیترین قوربانیانی ئه‌و په‌رگاله و سیاسه‌ته‌کانی بهه‌ژمێردرێت. هه‌روه‌ها روانگه‌ی سه‌رچاوه‌گرتوو له شه‌ڕی رزگاری کلاسیک که له‌ته‌ک بۆچوونه‌کانی ته‌سلیمیتگه‌رانه و سازشکارانه‌ی چینی سه‌رده‌ستی کورد و نه‌ریته‌کانی نابه‌جێی پیاوسالارانه تێکه‌ڵاو ببوو نه ته‌نیا پرسه‌کان و کێشه‌کانی کوردی چاره‌سه‌ر نه‌کرد به‌ڵکوو بوو به‌هۆی خولانه‌وه له‌ناو بازنه‌یه‌کی راپه‌ڕین و شکستدا. سه‌ره‌ڕای فیداکارییه‌کانی گه‌ل و پێشمه‌رگه‌کانی کورد، به هۆی هه‌بوونی کێشه و ناکۆکی له روانگه و بۆچوونه‌کان، شێوازی دیاری کردنی ئامانج و به‌تایبه‌ت چۆنێتی رێبه‌رایه‌تی، سه‌رکه‌وتنێک تۆمار نه‌کرا. له زۆربه‌ی حاڵه‌ته‌کاندا ئه‌و روانگه‌یه بوو به دیارده‌یه‌کی شه‌ڕئه‌نگیزانه و له ئاکامدا حیزبه‌کان خۆیان وه‌ک حاکمان و ده‌سه‌ڵاتدارانی بێ‌ره‌که‌به‌ر و ره‌های کۆمه‌ڵگا پێناسه کرد. پاش ده‌سپێکردنی بزووتنه‌وه‌ی نوێی رۆژهه‌ڵاتی کوردستان به پێشه‌نگایه‌تی پارتی ژیانی ئازادی کوردستان(پژاک) پاراستنی ره‌وا وه‌ک یه‌کێک له پره‌نسیپه‌کانی بنچینه‌یی بۆ تێپه‌ڕاندنی شێوازگه‌لی کلاسیکی تێکۆشان جێی چه‌مکی ” شه‌ڕی رزگاری نه‌ته‌وه‌یی” گرت. به پێی پره‌نسیپی پاراستنی ره‌وا، له هێزه‌کانی نیزامی و سه‌ربازی به مه‌به‌ستی سه‌پاندنی ده‌سه‌ڵات و حاکمبوونی هه‌رێمی که‌ڵک وه‌رناگیردرێت به‌ڵکوو وه‌ک پره‌نسیپێکی سروشتی بۆ پارێزوانی له هه‌بوون و پاراستنی کۆمه‌ڵگا و نرخه‌کانی به‌کارده‌هێندرێن. له هه‌ل‌ومه‌رجێکدا که کۆماری ئیسلامی ئێران وه‌ک رژیمێکی سه‌رکوتکار که له‌ودا گه‌وره‌ترین هێزه‌کانی زه‌خت و گوشار له چوارچێوه‌ی سوپا و وه‌زاره‌تی ئیتلاعاتدا به‌ڕێکخستن کراوه و هه‌ر چه‌شنه داخوازییه‌کی گه‌لان به توند‌وتیژی وه‌ڵام ده‌درێته‌وه و له‌سێداره‌دان یه‌کێک له سیاسه‌ته‌کانی بنه‌ڕه‌تی ئه‌و په‌رگاله‌یه، هه‌بوونی سیسته‌مێکی به‌رگری بۆ گه‌لی کورد و گه‌لانی دیکه پره‌نسیپێکه که چاوپۆشی لێناکرێت. سه‌ره‌ڕای تێپه‌ڕبوونی سێ ساڵ له ئاگربه‌س، کۆماری ئیسلامی ئێران نه‌ته‌نیا هیچ نیشانه‌یه‌کی له گۆڕانکاری سیاسی سه‌باره‌ت به گه‌لان و به‌تایبه‌ت گه‌له‌که‌مان له خۆی نیشان نه‌داوه به پێچه‌وانه راده‌ی گوشار و زه‌خت و له‌سێداره‌دانی هه‌ڤاڵانمانی زیاتر کردووه.
سێیه‌مین کۆنفرانسمان به هه‌ڵسه‌نگاندنی دۆخی هه‌رێم و به‌تایبه‌ت ئێران له هه‌ڵومه‌رجێکدا به‌ڕێوه‌چوو که گه‌لی کورد سه‌ره‌ڕای هه‌ڵهێنانه‌وه‌ی هه‌نگاوی یه‌کجار جیدی له‌پێناو ئازادی خۆی هێشتا مه‌ترسی و ئه‌گه‌ری قڕکردنی له‌سه‌ره. ئه‌م بابه‌ته له هه‌موو شوێنێک زیاتر له رۆژهه‌ڵاتی کوردستان به‌رجه‌سته و به‌چاوه. له‌و چوارچێوه‌یه‌دا پێداگری له‌سه‌ر هێڵی پاراستنی ره‌وا، ته‌وه‌ره‌ی سه‌ره‌کی و بنه‌ڕه‌تی ئه‌و کۆنفرانسه بوو. به‌و گۆڕانکارییه به‌فراوانانه‌ی که له شکڵ و فۆڕمی تێکۆشانی رۆژهه‌ڵاتی کوردستاندا وه‌دیهاتووه و به مه‌به‌ستی ده‌ربازکردن و بنه‌به‌ڕکردنی زهنییه‌تی حیزبگه‌رایی کلاسیک و روانگه‌کانی پشتبه‌ستوو به شه‌ڕی زرگاری نه‌ته‌وه‌یی، کۆنفرانسه‌که‌مان به پێویستی زانی تا هێزه‌کانی پاراستنی ره‌وا، هێزی پارێزوانی له یه‌کپارچه‌یی کۆمه‌ڵگا بێت. به تێگه‌یشتن له‌وه‌ی که هه‌بوونی باڵی سه‌بازی حیزبه‌کان له درێژخایه‌ندا ده‌توانێت تێکۆشان، یه‌کێتی نه‌ته‌وه‌یی، ئازادی و دیمۆکراسی کۆمه‌ڵایه‌تی گه‌له‌که‌مان تووشی خه‌سار بکات، په‌یوه‌ندیدار به هێزه‌کانی رۆژهه‌ڵاتی کوردستانیشه‌وه گۆڕانکاری پێکهاته‌یی بنه‌ڕه‌تی ئه‌نجامدرا. HRK پاش ده ساڵ تێکۆشان و خه‌باتی قاره‌مانانه که بڵندترین ئاستی ئه‌و له حیماسه‌ی قه‌ندیل و فیداکاری فه‌رماندارانی وه‌ک سمکۆ سه‌رهه‌ڵدان، عه‌گید سنه و ساریا اونور دا ده‌توانین ببینین ئه‌رکی مێژوویی خۆی به‌جێهێناوه. هێزه‌کانی رۆژهه‌ڵاتی کوردستان له‌مه‌وبه‌دوا په‌یوه‌ست ده‌بن به گۆڕه‌پان یا خود به‌شی پاراستنی ره‌وای کۆمه‌ڵگای دیمۆکراتی و ئازادی رۆژهه‌ڵاتی کوردستان (کۆدار) وه و له‌ناو پێکهاته‌یه‌کی پاراستنی به‌رفراوانتر به‌ناوی یه‌کینه‌کانی پاراستنی رۆژهه‌ڵاتی کوردستان YRK دا درێژه به خه‌بات و تێکۆشانی خۆیان ده‌ده‌ن.
[gdl_gallery title=”damezrani-yrk” width=”52″ height=”52″ galid=”1″ ]
له‌سه‌ر ئه‌و بنه‌مایه:
1. یه‌کینه‌کانی پاراستنی رۆژهه‌ڵاتی کوردستان YRK، پره‌نسیپی پاراستنی ره‌وا به بنه‌ما وه‌رده‌گرێت. له چوارچێوه‌ی ئه‌و پره‌نسیپه ئاپۆییه‌دا که ” ئه‌گه‌ر خاوه‌ن هه‌موو هێزه‌کانی جیهانی بین هێرش بۆ سه‌ر که‌سێک ناکه‌ین به‌ڵام ئه‌گه‌ر هه‌موو هێزه‌کانی جیهانی هێرشمان بۆ بهێنن به‌رگری له‌خۆمان ده‌که‌ین” YRK له به‌شی پاراستنی ره‌وای کۆدار و به‌شێوازی ئۆتۆنۆم جێگای گرتووه و له لایه‌ن شووڕای فه‌رمانده‌ییه‌وه رێوه‌به‌ری ده‌کرێت.
2. یه‌کینه‌کانی پاراستنی رۆژهه‌ڵاتی کوردستان YRKهێزی پاراستنی یه‌کپارچه‌یی کۆمه‌ڵگای کوردستانن و هیچ چه‌شنه په‌یوه‌ندییه‌کی رێکخستنی به هیچ حیزبێکی تایبه‌ته‌وه نییه.
3. ئازادی ژنان په‌ره‌نسیپی بنه‌ڕه‌تی و بنگه‌یینی پارادایمی یه‌کینه‌کانی پاراستنی رۆژهه‌ڵاتی کوردستانه. به تێکه‌یشتن له‌وه‌ی که پاراستنی ره‌وا یه‌کێک له ئه‌رکه‌کانی سه‌ره‌کی ژنانه، هێزه‌کانی پاراستنی ره‌وای ژنانیش له پێکهاته‌یYRK و له ته‌واوی چالاکییه‌کانی پاراستنی ئه‌ودا به شێوازێکی خۆسه‌ر و ئۆتۆنۆم خۆیان به‌ڕێکخستن ده‌که‌ن.
4. یه‌کینه‌کانی پاراستنی رۆژهه‌ڵاتی کوردستان YRKپابه‌نده به ئاگربه‌سی هه‌یی نێوان بزووتنه‌وه‌ی ئازادیخوازی گه‌لی گورد و ده‌وڵه‌تی ئێران. به‌ڵام له ئه‌گه‌ری روودانی هه‌ر چه‌شنه هێرشێکی نیزامی، سه‌رکوت و کوشتاری گه‌له‌که‌مان، له‌سێداره‌دانی تێکۆشه‌ران و ئازادیخوازانی کورد و سه‌پاندنی سیاسه‌تگه‌لێک له‌سه‌ر بنه‌مای به‌کرێگیراوی له لایه‌ن ده‌وڵه‌ته‌وه، پاراستن و به‌رپرچدانه‌وه به شێوازێکی چالاک به مافی ره‌وای خۆی ده‌زانێت.
5. YRK خۆی به پارێزوانی ژینگه و سروشتی رۆژهه‌ڵاتی کوردستان ده‌زانێت. له‌سه‌ر ئه‌و بنه‌مایه دروستکردنی ئاوبه‌ندی له‌ڕاده‌به‌ده‌ر و بێ‌پلان و به‌رنامه، له‌ناوبردنی سه‌رچاوه‌کانی سروشتی، ئاگرتێبه‌ردانی دارستانه‌کان و گیاجاره‌کان، گۆڕینی به‌ستێن و ئاوه‌ڕۆی چه‌مه‌کان و هه‌روه‌ها به تاڵان بردنی ئاسه‌واری مێژووی و فه‌رهه‌نگی گه‌لی کورد، هێرش له دژی نه‌ته‌وه و کۆمه‌ڵگای کوردستان ده‌بینێت و له به‌رامبه‌ردا هه‌ڵوێست وه‌رده‌گرێت.
6. YRK له هه‌مبه‌ری هه‌ر چه‌شنه تێکدانی سیسته‌می ئه‌خلاقی کۆمه‌ڵگای کوردستان و هه‌ر چه‌شنه کرده‌وه‌یه‌کی دژه‌ئه‌خلاقی وه‌ک بانده‌‌کانی گه‌نده‌ڵی، فه‌حشا و بڵاوکردنه‌وه‌ی ماده هۆشبه‌ره‌کان و گرووپه‌کانی به‌سیخورکردن له چوارچێوه‌ی پاراستنی ره‌وا هه‌ڵوێست وه‌رده‌گرێت.
7. یه‌کینه‌کانی پاراستنی رۆژهه‌ڵاتی کوردستان YRKتێکۆشانی خۆی ده‌ینداری وڵاتپارێزی و ئیراده‌ی گه‌لی کورد، شه‌هیدانی رێگای ئازادی و فیداکاری بنه‌ماڵه و دایکی شه‌هیدان ده‌زانێت و خۆی درێژه‌پێده‌ر و پارێزوانی هه‌موو ئه‌و نرخانه ده‌بینێت که به درێژایی مێژووی خۆڕاگری گه‌لی کورد له ئه‌نجامی له‌خۆبوردوویی و فیداکاری پێشمه‌رگه‌کانی کورد له‌شه‌ری هه‌مبه‌ری سه‌رکوتکاری رژیم له کوردستان و دلێری و قاره‌مانی هێزه‌کانی گه‌ریلا و هه‌موو شه‌هیدانی مێژووی تێکۆشانی کوردستان و گه‌لانی ئێران وه‌دیهاتوون.
8. ده‌وڵه‌تی کۆماری ئیسلامی ئێران به به‌رده‌وامکردنی سیاسه‌تی به‌کرێگیراوی، خوازیاری له‌ناوبردنی فه‌رهه‌نگی خۆڕاگری و دروستکردنی چه‌ندبه‌ره‌کی و په‌ره‌پێدانی توند‌وتیژی له‌ناو گه‌لی کورددایه. بۆ گه‌یشتن به ئاشتی نه‌ته‌وه‌یی کوردان و پوچه‌ڵکردنه‌وه‌ی ئه‌و سیاسه‌تانه‌ی ده‌وڵه‌ت، بانگه‌وازی له ته‌واوی ئه‌و که‌سانه‌ی که بوونه‌ته ئامێرێکی دژی کۆمه‌ڵگا له ده‌ستی ده‌وڵه‌تدا و له‌ناو هێزه‌کانی به‌کرێگیراوی هه‌رێمی و به‌سیج جێگایان گرتووه ده‌کات تاکوو بۆ باوه‌شی گه‌لی کورد بگه‌ڕێنه‌وه و له‌وه زیاتر نه‌بن به ئامێرێکی دژه کۆمه‌ڵگا له‌ده‌ستی ده‌وڵه‌تدا.
9. یه‌کینه‌کانی پاراستنی رۆژهه‌ڵاتی کوردستان YRK ته‌واوی جوانانی کورد و جوانانی ئازادیخوازی گه‌لانی ئێران له پێناو خاوه‌ندارێتی له نرخه‌کانی مێژوویی، فه‌رهه‌نگی، ناسنامه‌یی و کۆمه‌ڵایه‌تی بانگهێشتی ناو ریزی تێکۆشه‌رانی پاراستنی ره‌وای یه‌کینه‌کانی پاراستنی رۆژهه‌ڵاتی کوردستان ده‌کات.
له کۆتاییدا به‌ڕێوه‌بردنی ئه‌و کۆنفرانسه له هه‌موو گه‌لی کورد و ته‌واوی ئازادیخوازان پیرۆز ده‌که‌ین و ئه‌و مزگێنییه ده‌ده‌ینه گه‌له‌که‌مان که یه‌کینه‌کانی پاراستنی رۆژهه‌ڵاتی کوردستان به خه‌باتی خۆی ئاگری هه‌میشه مایه‌نده‌ی ئازادی له سه‌ر لووتکه‌ی چیاکانی زاگرۆس گه‌شاوه‌تر و رووناکتر راده‌گرێت.
شووڕای فه‌رمانده‌یی یه‌کینه‌کانی پاراستنی رۆژهه‌ڵاتی کوردستان — YRK
05.06.2014